Λογοτεχνικές Κριτικές

[antony07]

Προσπαθώντας να φέρω ξανά στο προσκήνιο το Βιβλίο, που έχει παραμεληθεί τελευταία, θα αρχίσω να αναδημοσιεύω (αρχικά) κάποιες κριτικές από διάφορα αριστουργήματα της λογοτεχνίας (κλασσικής ή μη). Ελπίζω να κεντρίσω το ένδιαφέρον στα βιβλία, που όλοι γνωρίζουμε την αξία τους (μα πολλοί την ξεχνάμε). Εύχομαι να ακολουθήσουν σχόλια και διάλογος, ώστε να κερδίσουμε όλοι κάτι μέσα απ'αυτό.

Αρχίζω λοιπόν από το κλασσικό βιβλίο του Τόμας Μαν "Δόκτωρ Φάουστους".
Αποτελεί βιογραφία ενός νέου μουσουργού, του οποίου η ζωή και η ασθένεια παραλληλίζονται με την εξέλιξη της Ναζιστικής Γερμανίας (πλήρως διδακτικό βιβλίο).

ΚΡΙΤΙΚΗ

«Ο συγγραφέας είναι ένα πρόσωπο για το οποίο η συγγραφή αποδεικνύεται πιο δύσκολη υπόθεση σε σύγκριση με τους υπόλοιπους ανθρώπους». Έτσι περιγράφει ο Τόμας Μαν τον συγγραφέα, παρ' όλο που ο ίδιος γνώρισε την εκδοτική επιτυχία και τη θερμή κριτική υποδοχή άμεσα, με το πρώτο του μυθιστόρημα (Βuddenbrooks), σε ηλικία είκοσι έξι ετών. Ο βαθυνούστατος λόγιος δήλωνε ευθαρσώς ότι σιχαινόταν το σχολείο, εξαιτίας μιας «εσώτατης και παραλυτικής αντίδρασης» σε οποιαδήποτε απαίτηση τού επιβαλλόταν έξωθεν. Αποκαλούσε τον εαυτό του, σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα παιδείας και ζωής, αυτοδίδακτο.
Ο Τόμας Μαν δημοσίευσε το μείζον έργο του Δόκτωρ Φάουστους το 1947. Είχε ήδη τιμηθεί με το βραβείο Νομπέλ (1929). Είχαν μεσολαβήσει η αποχώρησή του από τη ναζιστική Γερμανία (1933), η αφαίρεση της γερμανικής ιθαγένειας που του επέβαλε το ναζιστικό καθεστώς και η εγκατάστασή του στις ΗΠΑ (1938).
Ο Δόκτωρ Φάουστους του Τόμας Μαν αποτελεί την πλέον ιδιόμορφη απόδοση του γερμανικού μύθου στην ιστορία της δυτικής γραμματολογίας. Οι παραλλαγές του φαουστικού μύθου ξεκινούν από τον 16ο ήδη αιώνα. Πρόκειται για ιστοριούλες της σειράς χωρίς λογοτεχνικό έρμα. Ο πρώτος που ανασύρει το θέμα από τον χυλό των δεισιδαιμονικών μυθευμάτων είναι ο Μάρλοου. Το θεατρικό του έργο Δόκτωρ Φάουστους εμφαίνει την ιδιοπαθή ιδιοσυγκρασία του κεντρικού ήρωα. Ο Γκαίτε στον δικό του Φάουστ παρουσιάζει έναν λόγιο που παζαρεύει την ψυχή του με τον Διάβολο, όχι για να αποκομίσει καλοκρυμμένη κρύφια γνώση, αλλά για να γευτεί ο έγκλειστος διανοούμενος ήρωάς του στιγμές απλής, ανθρώπινης ευτυχίας.
Ο Τόμας Μαν συνοδεύει τον τίτλο του μυθιστορήματός του Δόκτωρ Φάουστους με τον επεξηγηματικό υπότιτλο: Η ζωή του Γερμανού μουσουργού ’ντριαν Λέβερκυν εξιστορημένη από ένα φίλο. Εδώ η δράση μεταφέρεται στον 20ό αιώνα. Ο ήρωας δεν είναι πλέον ένας sui generis λόγιος, χαντακωμένος στη βιβλιοθήκη του. Είναι ένας συνθέτης που παζαρεύει με τον Διάβολο την έμπνευση και το έργο του. Ο εξαποδώ τού υπόσχεται δημιουργικές ντοπαμίνες και καλλιτεχνική αναγνώριση για είκοσι τέσσερα συναπτά έτη. Σε αντάλλαγμα, με το πέρας του συμφωνημένου χρόνου, θα κερδίσει την ψυχή του Λέβερκυν.

Κείμενο πολλών αναγνώσεων
Ο «Δόκτωρ Φάουστους» είναι ένα κείμενο επιδεκτικό σε πολλές και διαφορετικές αναγνώσεις. Ο θεματικός και γλωσσικός ιστός του, ποικίλος και πλούσιος, με τις τεχνουργημένες παραλλαγές των βασικών μοτίβων, τους αρχαϊσμούς, τα νευρωσικά σαρδάμ, τα ειρωνικά πεταρίσματα και τη φιλοσοφική εμβύθιση σφηνώνεται στο μυαλό. Το τυραννά, καιρό μετά την ανάγνωση. Βέβαια, είναι ένα βιβλίο που απαιτεί προσήλωση και κλειστή πόρτα, μολύβι και χαρτί, σημειώσεις στο περιθώριο. Η κρυφή γοητεία του δεν χαρίζεται με την πρώτη. Ο αναγνώστης θα πρέπει να πληρώσει αντίτιμο: να μη βιαστεί. Να χωθεί με θερμοκέφαλη εμμονή στο κείμενο και την περιπέτεια της ανάγνωσης.
Ο Θανάσης Χατζόπουλος και η Όλυ Ψυχοπαίδη, στο επίμετρο του βιβλίου, στήνουν ένα διπλό ερμηνευτικό κάτοπτρο, ψυχαναλυτικό ο πρώτος, μουσικό η δεύτερη, φωτίζοντας από διαφορετική οπτική γωνία ο καθένας το μυθιστορηματικό πολύπτυχο. Η έκδοση ενός τόσο σημαντικού έργου στα ελληνικά (πρώτη μετάφραση: 1976, μεταφραστής: Α. Δικταίος, Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος) αποτελεί κέρδος του αναγνώστη.

Μία χώρα, δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι

Το μυθιστόρημα εξελίσσεται μέσα σε μία Γερμανία που βράζει, κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο αφηγητής, παιδικός φίλος του μουσουργού, συγγράφει τη βιογραφία του Λέβερκυν στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο ίδιος είναι πια ένας σύννους γέρος - και ο Λέβερκυν νεκρός. Τα δύο αυτά χρονικά επίπεδα, ο χρόνος της αφήγησης και ο χρόνος του αφηγητή, αντικρύζονται και εξεικονίζουν, με σπαρακτικό τρόπο, την αποσύνθεση, την κατάρρευση και εν τέλει τη διάλυση του γερμανικού κράτους στη διάρκεια των δύο Παγκοσμίων Πολέμων. Οι πικρές διαπιστώσεις του αφηγητή και η εισβολή του δικού του χρόνου στον χρόνο της βιογραφίας του Λέβερκυν υπομνηματίζουν τα παλαιότερα γεγονότα με την ακριβά πληρωμένη σοφία όσων ακολούθησαν.
Η μυθιστορηματική βιογραφία του Λέβερκυν υφαίνεται πάνω στον πυκνό καμβά των ιστορικών συμβάντων. Στο μεταξύ, άνθρωποι μπαινοβγαίνουν στη ζωή του μουσουργού και ζουν, με εμπαθή και ενίοτε παράτολμο τρόπο, τη δική τους ζωή. Ο ίδιος ο Λέβερκυν ζει απομονωμένος στην εξοχή, στο αγροτόσπιτο της προστατευτικής κυρίας Σβάιγκεστιλ. Έχει επιλέξει αυστηρή μοναξιά, για να συνθέσει τη μουσική του. Μέσα σ' αυτό το προστατευτικό κουκούλι, κοχλάζουν οι ενδορφίνες του εγκεφάλου του. Η εσωτερική ζωή του γίνεται μουσική. Το έργο προέχει. Ο Λέβερκυν συνθέτει χρησιμοποιώντας τη δωδεκάφθογγη τεχνική του Σαίνμπεργκ. Ο άμουσος αναγνώστης ίσως πονοκεφαλιάσει με τις λεπτομέρειες που αποδίδουν τις ιδιότροπες μουσικές συλλήψεις του Λέβερκυν. Πρόκειται για ένα «μυθιστόρημα δημιουργίας καλλιτεχνικού έργου», χαρακτηρισμό που χρησιμοποιεί, ανάμεσα σε άλλους (όπως «μουσικό μυθιστόρημα», «μυθιστόρημα πολιτισμού», «φιλοσοφικό μυθιστόρημα» κ.ά.) ο ίδιος ο Τόμας Μαν για το βιβλίο του.

Συνομιλία με τον Σατανά

Στο κεφάλαιο ΧΧV, κρίσιμο κόμβο του μυθιστορήματος, παρουσιάζεται η συνομιλία του μουσουργού με τον τρισκατάρατο. Το κείμενο της συνομιλίας, σε μορφή θεατρικού διαλόγου ανάμεσα σε δυο πρόσωπα (Εγώ-Εκείνος) καταγράφει ο Λέβερκυν σε χαρτί πενταγράμμου. Παραδίδει το χειρόγραφο στον φίλο του. Πρόκειται για αφηγηματική συμπεριφορά που συμβαίνει κατ' εξαίρεση, μια και ο αφηγητής συνήθως αρκείται σε όσα βλέπει, τεκμαίρει ή εικάζει με ασφάλεια. Αποδίδει, με παιγνιώδη και υπονομευτική υπογράμμιση, σκηνές, στις οποίες ο ίδιος αποδεικνύεται απών. Γιατί όχι; Επικαλείται την παντογνωσία του ως αφηγητή και ξεμπερδεύει.
Μετά την πρώτη ψυχρολουσία, ο Λέβερκυν περιγράφει τη σκηνή με λεπτομέρεια κινηματογραφιστή. Βλέπει - και αμφισβητεί το ίδιο του το βλέμμα. Η συνομιλία παίρνει τη φόρα της. Ο Λέβερκυν παύει να αναρωτιέται τι του συμβαίνει. Η επιχειρηματολογία τού εξαποδώ παρουσιάζεται ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα. Η συζήτηση, μετά τις πρώτες συστάσεις, τις θεολογικές τρικλοποδιές και τις εκατέρωθεν προκλήσεις, εστιάζεται στο μέγα θέμα της καλλιτεχνικής δημιουργίας και της έμπνευσης. Εκεί, ο Εωσφόρος φαίνεται να κερδίζει το παιχνίδι. Παρουσιάζει τον μηχανισμό της καλλιτεχνικής δημιουργίας από μέσα, ψαύει τα γρανάζια του, υπόσχεται φλογοβόλες εμπνεύσεις. Μοιάζει να ξέρει καλά πού πατά, το τεντωμένο σκοινί της τέχνης τού είναι εντυπωσιακά οικείο, ο επιδεικτικός σαλτιμπάγκος βαδίζει άνετα επάνω του. «Το πιστεύεις αυτό, πιστεύεις ότι υπάρχει μεγαλοφυΐα που δεν έχει καμιά σχέση με την Κόλαση; Νon datur! Ο καλλιτέχνης είναι του εγκληματία αδελφός και του τρελού (...) αυτή η έμπνευση δεν είναι εφικτή με τον Θεό, που αφήνει πολλή δουλειά για το λογικό, αυτή είναι εφικτή μονάχα με τον Διάβολο, τον αληθινό κύριο του ενθουσιασμού (...) Για να πετύχει (η τέχνη) χρειάζεται πολλή ανυπακοή μέσα στην αυστηρή υπακοή, πολλή αυτονομία, πολλή τόλμη (...) Ο Διάβολος κάτι καταλαβαίνει από μουσική».
Ο Λέβερκυν αρχίζει να ακούει προσεκτικά. Θέλει να ξεκαθαριστούν επιτόπου τα ανταλλάγματα. «Εκείνος» δεν του κρύβει την αλήθεια. Η ανθρώπινη γλώσσα δεν διαθέτει τον μηχανισμό να περιγράψει την Κόλαση, είναι χειρότερη απ' ό,τι μπορεί ο Λέβερκυν να φανταστεί. Αλλά βρίσκεται, ακόμη, μακριά. Θα προηγηθούν είκοσι τέσσερα χρόνια εκρηκτικής δημιουργίας και δαφνοστεφούς αναγνώρισης. Α, και να μην το ξεχάσει. Η αγάπη απαγορεύεται. Η ζωή του μουσουργού πρέπει να είναι ψυχρή. Δεν του επιτρέπεται να αγαπήσει άνθρωπο. «Ψυχρό σε θέλουμε, τόσο που ούτε η πύρα από τις φλόγες της παραγωγής να μην αρκέσει για να ζεσταθείς», ξεκαθαρίζει. Και ομολογεί: ορέγεται μυαλά σαν του Λέβερκυν. Οι αντιρρήσεις του μουσουργού είναι, μάλλον, προσχηματικές. Δίνουν λαβή στον σκοτεινό συνομιλητή να αναπτύξει τα επιχειρήματά του. Σ' αυτή τη συναλλαγή, ο Διάβολος δεν έχει αντίπαλο. Κάνει παιχνίδι μόνος του.

ΣΟΦΙΑ ΝΙΚΟΛΑΙΔΟΥ
ΤΑ ΝΕΑ , 22-02-2003

[Angeliki]

Πολύ ωραία ιδέα antony07
Ας συνεισφέρω με ένα μνημειώδες έργο του Ζαν-Πολ Σαρτρ (από τους αγαπημένους μου... )

Η Ναυτία (1938) το πρώτο μυθιστόρημα του Ζ-Π.Σαρτρ ,είναι ένα έργο σύνθετο, ένα μυθιστόρημα μεταφυσικό, το χρονικό ενός απωθητικού κόσμου από τη ματιά ενός υποκειμενικού αφηγητή. Η αποκάλυψη του Παραλόγου γίνεται μέσω μιας αφήγησης με φιλοσοφική βάση η οποία προσφεύγει στην παρωδία ,τη γελοιοποίηση ,ακόμη και την απομίμηση. Σ'αυτό το "μυθιστόρημα ρήξης" με το οποίο παίρνει τις αποστάσεις του από τις λογοτεχνικές συμβάσεις , ο Σαρτρ αμφισβητεί ριζικά την κληρονομιά της αστικής παιδείας χρησιμοποιώντας μια γραφή ειρωνική και αποστασιοποιημένη .Ένα βιβλίο από πρώτη άποψη μελαγχολικό ,το οποίο παρά το φαινομενικό πεσσιμισμό του ξεχειλίζει από ενέργεια. Ένα απόλυτο μυθιστόρημα για τη νεότητα και τη ζωή, η Ναυτία άνοιξε το δρόμο στη Λογοτεχνία του Παραλόγου.
Περίληψη :Ο Αντουάν Ροκαντέν, αφού ταξίδεψε σε διάφορες χώρες, αποφασίζει να γράψει μια βιογραφία του Μαρκήσιου ντε Ρολμπόν και εγκαθίσταται στη Μπουβίλ για να μελετήσει στη δημοτική βιβλιοθήκη τα στοιχεία που υπάρχουν για τη ζωή του.Όμως σ 'αυτή τη μικρή παραθαλάσσια πόλη της Νορμανδίας η σχέση του με τα πράγματα γίνεται προβληματική και επί ένα μήνα κρατά ημερολόγιο για να μπορέσει να δει "ξεκάθαρα" .Βιώνει τον παραλογισμό του κόσμου και των ανθρώπων ,την εντυπωσιακή αποκάλυψη μιας υπαρξιακής κρίσης που την ονομάζει "ναυτία". Οι συνήθειες των κατοίκων της Μπουβίλ, καθώς και το παράδειγμα του Αυτοδίδακτου, ενισχύουν το αίσθημα του παραλογισμού, της ενδεχομενικότητας μέσα στην οποία παγιδεύεται ο Ροκαντέν. Παραιτείται από τις βιογραφικές έρευνες και αποδέχεται το τέλος της σχέσης του με τη Άννυ. Λίγο πριν εγκαταλείψει τη Μπουβίλ, ακούει μια μελωδία τζαζ και σκέφτεται ότι μόνο η δημιουργία ενός έργου τέχνης θα του επέτρεπε να υπερβεί την πραγματικότητα. Αποφασίζει λοιπόν να γράψει ένα μυθιστόρημα.

Και λίγα λόγια για το συγγραφέα...

Ο Ζαν-Πολ Σαρτρ γεννήθηκε στο Παρίσι στις 21 Ιουνίου 1905. Σπούδασε στην Ecole Normale Superieure και δίδαξε σε Λύκεια από το 1931 έως το 1944. Βαθιά επηρεασμένος από την οντολογία του Χούσερλ και την οντολογία του Χάιντεγκερ, επεξεργάστηκε μια υπαρξιακή θεωρία αρχικά με άξονα τη σχέση του ανθρώπου με την ελευθερία (Το είναι και το μηδέν) και αργότερα του διαλεκτικού υλισμού και τις αντιλήψεις του για τη στράτευση(Κριτική του Διαλεκτικού Λόγου). Ανέπτυξε τις ιδέες του σε μυθιστορήματα( Η ναυτία, Οι δρόμοι της ελευθερίας), θεατρικά έργα ( Κεκλεισμένων των Θυρών, Τα βρώμικα χέρια, Ο διάβολος και ο καλός Θεός, Ο ηθοποιός Κιν ,οι Έγκλειστοι της Αλτόνα) , διηγήματα (Ο τοίχος) άρθρα και κριτικά δοκίμια(Καταστάσεις, Ο Άγιος Ζενέ, κωμωδός και Μάρτυρας, ένα αυτοβιογραφικό πεζογράφημα( Οι Λέξεις ) μια μελέτη για τον Φλομπέρ (Ο Ηλίθιος της οικογένειας . Το 1945 ίδρυσε την πολιτικού και λογοτεχνικού περιεχομένου επιθεώρηση Les Temps Modernes μαζί με τη Σιμόν ντε Μποβουάρ και τον Μορίς Μερλό-Ποντύ. Το 1964 τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ το οποίο αρνήθηκε να παραλάβει. Είχε μια μοναδική ικανότητα να αφουγκράζεται τα προβλήματα της εποχής του και ανέπτυξε έντονη πολιτική δραστηριότητα(ενεργή συμμετοχή κατά του πολέμου στο Βιετνάμ, μέλος του "Δικαστηρίου Ράσσελ" συμμετοχή στο Μάη του ΄68 , διεύθυνση των αριστερών εφημερίδωνLa cause du peuple, La Liberation. Πέθανε στο Παρίσι στις 15 Απριλίου 1980

[Angeliki]

...και συνεχίζω με άλλο ένα θρυλικό μυθιστόρημα του 20ου αι.:

Η Δίκη του Φραντς Κάφκα

...Η Δίκη είναι το αντιπροσωπευτικότερο ίσως έργο του μεγάλου Τσέχου συγγραφέα. Αναρίθμητες απόψεις έχουν διατυπωθεί για τον βαθύτερο συμβολισμό του εφιαλτικού και συναρπαστικού αυτού αριστουργήματος, αλλά το βέβαιο είναι ότι ο Κάφκα ανατέμνει στη Δίκη , με απαράμιλλη διεισδυτικότητα, την υποστασιακή φύση του αισθήματος ενοχής. Η αναζήτηση του θείου και η απολύτρωση ,αποτελούν τη βασική γραμμή ολόκληρου του έργου του Φραντς Κάφκα

είναι must-read.
με λιτό, καθαρό και κοφτερό λόγο, που δε στερείται μιας εσωτερικής -κρυμμένης -ποιητικότητας, ο Κάφκα διηγείται μια σουρρεαλιστική ιστορία που ξεκινά ακριβώς έτσι:

Κάποιος θα πρέπει να συκοφάντησε τον Γιόσεφ Κ., διότι χωρίς να έχει κάνει τίποτα κακό ,ένα ωραίο πρωί συνελήφθη.

...και λίγα λόγια για το συγγραφέα:

γεννήθηκε στην Πράγα το 1883 και πέθανε το 1924, σε ηλικία 41 ετών, έπειτα από μια ζωή γεμάτη στερήσεις και απογοητεύσεις. Επτά από τα βιβλία του,η Κρίση ,Ο Θερμαστής, Η Μεταμόρφωση, Η Αποικία των Βαρυποινιτών, Ο Γιατρός του Χωριού,Οι Καλλιτέχνες της Πείνας καιο Στοχασμόςεξεδόθησαν όσο ζούσε. Η Δίκη εξεδόθη το 1925, Ο Πύργος το 1926, η Αμερική το 1927 και το Μέγα Σινικό Τείχος το 1931. Ο Κάφκα έγραφε γερμανικά.

Προσωπικά έχω διαβάσει , εκτός από τη Δίκη, τον Πύργο,την Αμερική ,τη Μεταμόρφωση,το Στοχασμό,(& άλλο ένα αυτοβιογραφικό του που δεν συμπεριλαμβάνεται στα παραπάνω-Το Γράμμα στον Πατέρα)και ειδικότερα η Δίκη και ο Πύργος είναι από τα αγαπημένα μου.

'Ελα Αντώνη, περιμένω να ξαναγράψεις!!! Από σένα περιμένω να γράψεις για κανένα του Καμύ, που είναι ο αγαπημένος μου συγγραφέας και ξέρω ότι είναι & ο δικός σου

[nikosemfe]

Κάφκα? Έλεος, δυστυχώς τη δίκη τη διάβασα. Κάτι λιγότερο ποιοτικό και πιο ευκολοδιάβαστο αν εχετε να προτινετε

[antony07]

θα αρχίσω να αναδημοσιεύω (αρχικά) κάποιες κριτικές από διάφορα αριστουργήματα της λογοτεχνίας (κλασσικής ή μη)

Συνήθως τα αριστουργήματα της λογοτεχνίας ΔΕΝ είναι ευκολοδιάβαστα,μιας και εξελίσσουν την ανθρώπινο πολιτισμό και την ανθρώπινη σκέψη.. Αν θες, πάντως, μπορούμε να ανοίξουμε ένα τόπικ δίπλα και να μιλάμε για τον κώδικα νταβίντσι, τον κώδικα ρενουάρ, τον κώδικα Ρέμπραντ, και τον κώδικα Hamming!

[nikosemfe]

Δεν ξέρω γιατί αλλά όταν θέλω να σκεφτώ και να προβληματιστώ θα επιλέξω ένα ιστορικο-πολιτικό-φιλοσοφικό βιβλίο. Με το μυθιστόρημα είμαι πιο ολιγαρκής, θέλω απλά να περάσω καλά και να ψυχαγωγηθώ.

[pao132003]

Για το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέη δε θα αναδημοσιεύσω κάποια κριτική, αλλά θα πω ότι είναι το καλύτερο βιβλίο που έχει γραφτεί! Περιέχει και την αγαπημένη μου ατάκα από βιβλίο, που είναι και τρόπος ζωής για μένα:

Ποτέ δεν πρέπει να κάνεις κάτι που να μην μπορείς να το κουβεντιάσεις μετά το δείπνο

(αυτό ήταν απάντηση του λόρδου χένρυ στην ερώτηση αν θα έκανε ποτέ δολοφονία:P)

[Dennis Lynn Rader]

Θα αναφερθώ στην σύγχρονη λογοτεχνία και συγκεκριμένα στο αριστούργημα του Ουμπέρτο Έκο "Το Εκκρεμές του Φουκώ" που είναι επίσης ένα απο τα αγαπημένα μου .

ΚΡΙΤΙΚΗ :

Όπως συνήθως συμβαίνει, το πρωτότυπο είναι καλύτερο από τις διασκευές, τις αποδόσεις, τις αντιγραφές. Και όπως και να το κάνουμε, ο νομπελίστας Έκο γράφει απείρως καλύτερα από τον τυχάρπαστο Μπράουν που αναζητεί πιασάρικες ιδέες για να αυγατίσει τα δισεκατομμυριάκια του. Αναλογικά κρίνοντας με βάση τη μουσική, ο Ουμπέρτο Έκο θα αντιστοιχούσε στον Μπετόβεν και ο Μπράουν στο Φοίβο, την Εύη Δρούτσα, το Δάντη και όλους τους λοιοπούς τυχοδιώκτες μαζί.

Η ιδέα ήταν απλή, αλλά εξαιρετικά προκλητική για τον εκδοτικό οίκο Μανούτιο, που μετρούσε ήδη έξι αιώνες λειτουργίας, αλλά αντιμετώπιζει οικονομικές δυσκολίες τώρα τελευταία. Επιβαλλόταν να ανοιχθεί ένας νέος κύκλος εκδόσεων πάνω σε ένα θέμα που ενδιαφέρει πολύ κόσμο, χωρίς όμως να απομακρυνθεί ο οίκος από τα γνώριμα κατατόπια των κλασικών εκδόσεων και της προώθησης της γνώσης. Τη λύση την έδωσε ο εκδότης : "Ο κόσμος διψά για το άγνωστο, το απόκοσμο, το μυστήριο, την κρυμμένη γνώση. Δώστε του αποκρυφισμό, αποκαλύψτε του μυστικά, ανοίξτε του τις πύλες της γνώσης της ελίτ". Και επειδή όλα αυτά είναι παραμύθια του εκδότη, οι συγγραφείς είναι ΑΝΑΓΚΑΣΜΕΝΟΙ ΝΑ ΤΑ ΒΓΑΛΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΤΟΥΣ. Όπως το είπε και ο διευθυντης της σειράς, " η συνεχής επανάληψη, ο βομβαρδισμός, οι αλλεπάλληλες αναφορές και παραπομπές σε ανακρίβειες και φαντασιώσεις θα προσδώσει αλήθεια στα προϊόντα της φαντασίας σας". Πολύ διδακτική σκέψη για τον ανάλογο εκδοτικό οίστρο που έχει επιπέσει εν Ελλάδι την τελευταία δεκαετία.

Η ιδέα δούλεψε θαυμάσια, το χρήμα επέστρεψε στον εκδοτικό οίκο και οι συγγραφείς ερευνούν με πάθος κάθε στοιχείο οποιουδήποτε φαντασιόπληκτου, ημίτρελου ή μεγαλομανή με πληροφορίες και δράση στο χώρο της παρα - ιστορίας. Τί θα γίνει όμως όταν τους πλησιάσει μια πραγματική οργάνωση που δρα επί αιώνες στην Ευρώπη, έχει χάσει το μυστικό που έκρυβε και πιστεύει ότι οι συγγραφείς κρατούν το κλειδί της αλήθειας;


ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ :

Ο Ουμπέρτο Έκο (Umberto Eco) γεννήθηκε στην Αλεσσάντρια του Πιεμόντε το 1932. Από το 1975 διδάσκει ως καθηγητής της Σημειωτικής στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, ενώ από το 1988 είναι πρόεδρος του Διεθνούς Κέντρου Μελετών Σημειωτικής στο πανεπιστήμιο του Σαν Μαρίνο. Είναι συγγραφέας πολλών μελετών και δοκιμίων, που έχουν μεταφραστεί και εκδοθεί σε πολλές γλώσσες ανά τον κόσμο. Το πρώτο του βιβλίο εκδόθηκε το 1965, ενώ το πρώτο του μυθιστόρημα (Το όνομα του Ρόδου) το 1980, και τιμήθηκε με το βραβείο Strega (1981), και το Medicis Etranger (βραβείο που δίνεται στον καλύτερο ξένο λογοτέχνη στη Γαλλία) το 1982.
Φημολογείται ότι το επώνυμο Εκο είναι το αρκτικόλεξο των λέξεων Ex Caelis Oblatus, που σημαίνει «θεϊκό δώρο».
Άρχισε την ενασχόλησή του με τη δημοσιογραφία και παράλληλα δέχθηκε τη θέση του διευθυντή Πολιτιστικού Προγράμματος στην κρατική τηλεόραση (RAI). Αυτό του έδωσε την ευκαιρία να δει την κοινωνία μέσα από τα μάτια των ΜΜΕ, που μονοπωλούνταν και ελέγχονταν από την κυβέρνηση.

Το 1959 ο Ουμπέρτο Εκο έχασε τη δουλειά του στη RAI, γεγονός που δεν τον ενόχλησε ιδιαίτερα, γιατί έτσι άρχισε να ασχολείται περισσότερο με το γράψιμο και τις διαλέξεις. Με το δεύτερο βιβλίο του («Τέχνη και κάλλος στην αισθητική του Μεσαίωνα») απέδειξε στον πατέρα του ότι βρήκε τον δρόμο του στη ζωή (και τη δουλειά που του ταιριάζει) μέσα από τη λογοτεχνία.

Τον ίδιο χρόνο έγινε γενικός επιμελητής του μη λογοτεχνικού τομέα του εκδοτικού οίκου Bompiani στο Μιλάνο και άρχισε να γράφει τη στήλη «Diario Minimo» στην εφημερίδα «Il Verri». Μέσα από τη στήλη αυτή οι απόψεις του για τη γλωσσολογία και την κοινωνική πραγματικότητα μπήκαν στα σπίτια των Ιταλών. Μέσα από τη στήλη αυτή άρχισε να εστιάζει το ενδιαφέρον του και να εκλεπτύνει τις απόψεις του στη σημειολογία.

Με τα ακαδημαϊκά γραπτά του ο Εκο εστιάζει στη σημειολογία και στις επιπτώσεις της στην κοινωνία. Μελέτησε σε βάθος τις κοινωνίες από τον Μεσαίωνα ως σήμερα και τα κοινά στοιχεία ανάμεσα στις γλώσσες, στα σύμβολα και στην κοινωνική ανάπτυξη. Από τότε ως σήμερα έχει γράψει δεκάδες δοκίμια («Πώς γίνεται μια διπλωματική εργασία», «Μεταξύ ψεύδους και ειρωνείας», «Κήνσορες και θεράποντες», «Ο υπεράνθρωπος των μαζών», «Θεωρία της σημειωτικής», «Η Αποκάλυψη του Ιωάννη», «Πέντε ηθικά κείμενα», «Το ελάχιστο ημερολόγιο», «Η ποιητική του Τζέιμς Τζόις», «Τι πιστεύει αυτός που δεν πιστεύει» κ.ά.), ενώ παράλληλα συνεργάστηκε με πολλές εφημερίδες.

Από το 1962 ως το τέλος του 1970 ο Εκο ανέπτυξε τη θεωρία της Σημειολογίας. Το 1965 εξελέγη καθηγητής Οπτικών Επικοινωνιών στη Φλωρεντία και το 1966 μετακόμισε στο Μιλάνο, όπου και έγινε καθηγητής της Σημειολογίας στο εκεί πολυτεχνείο. Το ακαδημαϊκό του ενδιαφέρον άρχισε να στρέφεται σε πολιτιστικές μελέτες και άρχισε να ερευνά τον ρόλο της γλώσσας και της λογοτεχνίας στην κοινωνία, καθώς και την επίδραση της κοινωνίας στη λογοτεχνία και στη γλώσσα. Το 1971 το Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας του προσέφερε τη θέση του τακτικού καθηγητή της Σημειολογίας και το 1974 ο Εκο οργάνωσε τον Διεθνή Σύνδεσμο Σημειολογικών Μελετών.

Οι μεγάλες αλλαγές που έφερε η δεκαετία του 1970 στην ιταλική κοινωνία επηρέασαν και τα γραπτά του Ουμπέρτο Έκο. Άρχισε, λοιπόν, να γράφει μυθιστορήματα (Το όνομα του Ρόδου - 1980, Το Εκκρεμές του Φουκό - 1988, Το νησί της προηγούμενης μέρας - 1994, Μπαουντολίνο - 2001). Οταν έγραψε το πρώτο του μυθιστόρημα «Το όνομα του Ρόδου» οι εκδότες του υπολόγιζαν τις πωλήσεις γύρω στα 30.000 αντίτυπα. Και φυσικά ούτε στα πιο τρελά τους όνειρα δεν φαντάζονταν τα 9.000.000 αντίτυπα που πούλησε τελικά το βιβλίο, το οποίο έκανε τον συγγραφέα γνωστό στον εξωακαδημαϊκό κόσμο.

Ο Εκο γνωρίζει άπταιστα πέντε γλώσσες, μεταξύ των οποίων αρχαία ελληνικά και λατινικά, που χρησιμοποιεί πολύ συχνά στα βιβλία του, επιστημονικά και λογοτεχνικά. Από την αρχή της καριέρας του ως σήμερα έχει κερδίσει πολλές τιμητικές διακρίσεις και έχει κάνει δεκάδες εκδοτικές επιτυχίες. Παρ' όλα αυτά περνάει τον καιρό του με τη γυναίκα του και τα δύο παιδιά τους ανάμεσα στο σπίτι του στο Μιλάνο (ένα διαμέρισμα-λαβύρινθο με μια βιβλιοθήκη 30.000 βιβλίων) και στο εξοχικό του στο Ρίμινι (ένα τεράστιο κτήμα του 17ου αιώνα, στο οποίο παλιά στεγαζόταν ένα σχολείο Ιησουιτών).

[antony07]

Θα ήθελα να προσθέσω στο σχόλιο για τον Μπράουν, ότι όποιος έχει διαβάσει το Εκκρεμές του Φουκώ θα βρει πολλές ομοιότητες με τον κώδικα ντα βίντσι (του Μπράουν). Είναι τουλάχιστον εξοργιστικό να κλέβεται έτσι η ιδέα ενός από τα σημαντικότερα ιστορικά μυθιστορήματα που έχουν γραφτεί, και να μετατρέπεται έτσι απλά σε βιβλίο γραμμένο για χολιγουντιανό σενάριο. Βέβαια, δεν τίθεται νομικό θέμα, αφού ο Έκο είχε πολύ υψηλότερα νοήματα από τον Μπράουν, όπου ο δεύτερος "δανείστηκε" απλώς μια ιδέα (τον γάμο και την επιβίωση της Μαγδαληνής κλπ), απλώς πιστεύω ότι χρειαζόταν λίγο περισσότερο κράξιμο. Όχι τίποτε άλλο, μην νομίζουμε ότι η ιδέα ήταν του Μπράουν. (Αυτά είναι καθαρά προσωπική μου άποψη).

[Angeliki]

Για το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέη δε θα αναδημοσιεύσω κάποια κριτική, αλλά θα πω ότι είναι το καλύτερο βιβλίο που έχει γραφτεί!

Κι εμένα μου άρεσε: Το πιο σημαντικό που μου "έδωσε" αυτό το βιβλίο, είναι ο φιλοσοφικός προβληματισμός που το διέπνεε για τις έννοιες της ηθικής, της αρετής, της αμαρτίας και της ομορφιάς.(Τονίζω: "προβληματισμός" όχι απαντήσεις)
Αναδημοσιεύω τον πρόλογο του ίδιου του Oscar Wilde για το συγκεκριμένο βιβλίο:

(Καθίστε αναπαυτικά και πάμε...)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Καλλιτέχνης είναι ο δημιουργός ωραίων πραγμάτων .
Η τέχνη έχει σκοπό να αποκαλύπτει την τέχνη και να κρύβει τον καλλιτέχνη.
Κριτικός είναι κείνος που μπορεί να μεταφράσει την εντύπωση που κάνανε τα ωραία πράγματα σε μιαν άλλη μορφή ή σ'ένα καινούριο υλικό.
Η υψηλότερη όπως και η κατώτερη μορφή κριτικής είναι ένας τρόπος αυτοβιογραφίας.
Εκείνοι που βρίσκουν άσχημα νοήματα σε όμορφα πράγματα είναι διεφθαρμένοι χωρίς να ναι θελκτικοί. Αυτό είναι σφάλμα.
Εκείνοι που βρίσκουν όμορφα νοήματα σε όμορφα πράγματα είναι οι καλλιεργημένοι. Γί 'αυτούς υπάρχει ελπίδα.
Εκλεκτοί είναι κείνοι που στα ωραία πράγματα βλέπουν μονάχα την Ομορφιά.
Δεν υπάρχει ηθικό ή ανήθικο βιβλίο.
Τα βιβλία είναι καλογραμμένα ή κακογραμμένα. Αυτό είναι όλο.
Η αντιπάθεια του δέκατου ένατου αιώνα για τον Ρεαλισμό είναι η λύσσα του Κάλιμπαν που βλέπει το πρόσωπό του στον καθρέπτη.
Η αντιπάθεια του δέκατου ένατου αιώνα για τον Ρομαντισμό είναι η λύσσα του Κάλιμπαν που δεν βλέπει το πρόσωπό του στον καθρέπτη.
Η ηθική ζωή του ανθρώπου είναι ένα από τα υλικά που χρησιμοποιεί ο καλλιτέχνης, μα η ηθικότητα της τέχνης δεν είναι τίποτα άλλο από την τέλεια χρήση ενός μέσου που δεν είναι τέλειο.Κανένας καλλιτέχνης δεν πασκίζει ν'αποδείξει κάτι. Ακόμα και το αληθινό μπορεί ν'αποδειχτεί.
Κανένας καλλιτέχνης δεν έχει ηθικές προκαταλήψεις.Η ηθική προκατάληψη είναι για τον καλλιτέχνη μια ασυγχώρητη επιτήδευση ύφους.
Ποτέ ένας καλλιτέχνης δεν είναι νοσηρός. Οκαλλιτέχνης μπορεί να εκφράσει το καθετί.
Η σκέψη και η γλώσσα είναι για τον καλλιτέχνη εργαλεία.
Η αρετή και η κακία είναι για τον καλλιτέχνη υλικά.
Απ΄την άποψη της μορφής, το πρότυπο όλων των τεχνών είναι η τέχνη της μουσικής.Απ΄την άποψη του αισθήματος, πρότυπο είναι η τέχνη του ηθοποιού.
Κάθε τέχνη είναι ταυτόχρονα επιφάνεια και σύμβολο.
Αυτοί που πάνε να εισδύσουν κάτω από την επιφάνεια, το κάνουν με προσωπική τους ευθύνη.
Αυτοί που διαβάζουν το σύμβολο, το κάνουν με προσωπική τους ευθύνη.
Στην πραγματικότητα, η τέχνη καθρεφτίζει το θεατή κι όχι τη ζωή.
Οι διχογνωμίες για ένα έργο τέχνης δείχνουν πως το έργο είναι νέο, πολυσύνθετο και ζωντανό.
Όταν οι κριτικοί διαφωνούν,ο καλλιτέχνης συμφωνεί με τον εαυτό του.
Μπορούμε να συγχωρέσουμε κάποιον που έκανε κάτι χρήσιμο, αρκεί να μην το θαυμάζει .Η μόνη δικαιολογία για τη δημιουργία ενός άχρηστου πράγματος είναι, ότι αυτός που το'κανε το θαυμάζει έντονα.
Κάθε τέχνη είναι εντελώς άχρηστη.
OSCAR WILDE

[Dennis Lynn Rader]

Μια ματιά στην κλασική λογοτεχνία και στον αξεπέραστο Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, άξιο αντιπρόσωπο της ρωσικής αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας.Βιβλίο το "Έγκλημα και Τιμωρία" .

ΚΡΙΤΙΚΗ - ΠΕΡΙΛΗΨΗ :

Ο συγγραφέας με ματιά διεισδυτική και πένα πυρφόρα, ορθοτομεί ψυχικά τους ανθρώπους της εποχής του? ανθρώπους ικανούς για το καλύτερο μα... και για το χειρότερο.

Αγία Πετρούπολη, σωτήριον έτος 1866.

Ένα διπλό φονικό διαπράττεται. Θύματα: μια γριά τοκογλύφος και η ανυπεράσπιστη αδερφή της. Δράστης: ο Ρασκόλνικωφ, ένας πρώην φοιτητής, που διακατέχεται από την ιδεοληψία ότι είναι «υπεράνθρωπος» και ότι δικαιούται να εγκληματήσει για το καλό της ανθρωπότητας…

Η δράση φέρνει αντίδραση και το έγκλημα επισύρει τιμωρία. Ποια θα είναι τιμωρία του; Από πού θα προέλθει; Από το νόμο, με εκφραστή τον ανακριτή Πορφύρη που υποπτεύεται τον ένοχο εξαρχής και τον κυκλώνει με δεξιοτεχνία ήρεμου γηραιού αιλουροειδούς;… ή από τη συνείδησή του, που θα τον καταβάλει όψιμα, μετά τη συνάντησή του με την πόρνη Σόνια, μια αγία αμαρτωλή;

Η ομολογία του δράστη θα είναι αυτόβουλη· το αίτημα του παντεπόπτη οφθαλμού για δικαιοσύνη εκπληρώνεται κι επέρχεται η κάθαρση.

ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ:

Ο Φιοντόρ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι υπήρξε κορυφαία μορφή της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ρωσικής καταγωγής. Γεννήθηκε το 1821 στη Μόσχα. Σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή Μηχανικών της Αγίας Πετρούπολης. Υπηρέτησε στο στρατό για ένα μικρό χρονικό διάστημα αλλά τον εγκατέλειψε γρήγορα γιά να αφοσιωθεί στη λογοτεχνία. Μελέτησε την κοινωνία και τον κόσμο όχι θεωρητικά αλλά στην πράξη. Θέμα των έργων του, η ίδια η ζωή. Είδε από κοντά τις υποβαθμισμένες συνοικίες, γνώρισε τη φτώχεια, τον πόνο, την εξαθλίωση των ταπεινών ανθρώπων και στη συνέχεια μετέφερε τις εικόνες αυτές στα μυθιστορήματα του. Ασχολήθηκε με τον άνθρωπο και την κοινωνία και υπήρξε αγωνιστής και επαναστάτης.
Εναντιώθηκε στην πολιτική του Τσάρου Νικολάου του Α'. Αυτή του η στάση είχε αποτέλεσμα να κατηγορηθεί για συνωμοσία και να καταδικαστεί σε τετραετή φυλάκιση. Τα χρόνια του εγκλεισμού του στις φυλακές του Όμσκ υπέφερε τρομερά βασανιστήρια και εξευτελισμούς. Στα χρόνια της φυλάκισης και εξορίας του αντλούσε δύναμη από μια Καινή Διαθήκη που είχε μαζί του. Το 1859 επέστρεψε στην Πετρούπολη και εξέδωσε μαζί με τον αδελφό του δύο περιοδικά τα οποία, όμως, δεν σημείωσαν επιτυχία με αποτέλεσμα ο Ντοστογιέφσκι να βρεθεί καταχρεωμένος. Ο μόνος τρόπος γιά να συγκεντρώσει χρήματα και να ξεπληρώσει τα χρέη του ήταν η συγγραφή. Άρχισε λοιπόν να γράφει συνέχεια και ακούραστα με αποτέλεσμα να καταφέρει να ζήσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του σχετικά άνετα. Σε αυτό το διάστημα έγραψε τα καλύτερα του έργα: Ο παίκτης, Οι αδερφοί Καραμαζώφ, Έγκλημα και Τιμωρία, Ο Ηλίθιος, Οι δαιμονισμένοι. Όταν κατάφερε πλέον να ανασάνει από το βάρος των χρεών ανέλαβε τη διεύθυνση του περιοδικού Πολίτης και λίγα χρόνια αργότερα εξέδωσε το δικό του περιοδικό, Το Ημερολόγιο Ενός Συγγραφέα, που σε αντίθεση με τις προηγούμενες εκδοτικές εμπειρίες σημείωσε τεράστια επιτυχία. Πέθανε το 1881 στην Πετρούπολη σε ηλικία 60 ετών.

[Dennis Lynn Rader]

...και φυσικά μια που ανέφερα τον Ντοστογιέφσκι ας αναφερθώ και στο εκπληκτικό βιβλίο του ¨Αδελφοί Καραμαζώφ".

ΚΡΙΤΙΚΗ:

Η ιστορία του Μεγάλου Ιεροεξεταστού είναι ένας μύθος που υπάρχει στο αριστούργημα του Ντοστογιέφσκυ "Αδελφοί Καραμαζώφ". Παρουσιάζεται ως ένα ποίημα του δεύτερου από τους τρείς αδελφούς Καραμαζώφ, του πιό φιλοσοφημένου, του Ιβάν. Ο Ιβάν το παρουσιάζει στον μικρότερο αδελφό, τον πιό θρησκευόμενο, εκείνη τη στιγμή δόκιμο μοναχό, τον Αλιόσα.
Πρόκειται για μια εκπληκτική ανατομία της ανθρώπινη προσωπικότητας, τόσο σέ ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, όσον αφορά το ζεύγμα εξουσία-ελευθερία.

Μια επιπόλαιη ανάγνωσή του θα μείνει στα μορφολογικά του στοιχεία και θα καταλήξει στο συμπέρασμα, που ήδη ο συγγραφέας μας προσφέρει, προλαμβάνοντάς μας. Ο μύθος δεν αφορά εμάς, μιλά για την Καθολική Εκκλησία. (Ή μήπως τέτοια είν' η αντίληψη της Ορθόδοξης Εκκλησίας; Αυτά όλα τάκανε η Ρώμη κι ακόμη όχι ολόκληρη μα τα χειρότερα στοιχεία της, ανάμεσα στον Καθολικισμό, οι ιεροεξεταστές, οι Ιησουΐτες !.. αναφωνεί ο Αλιόσα!)

Χωρίς αμφιβολία ο Ντοστογιέφσκυ αναφέρεται και στους προβληματισμούς της εποχής του, αλλά ο πυρήνας του μύθου είναι διαχρονικός, αναφέρεται σε κάθε εξουσία, σε κάθε είδος και μορφή εξουσίας.

Δεν θα δυσκολευτεί κανείς να παρατηρήσει μερικούς ιεροεξεταστές στους θρησκευτικούς κύκλους της χώρας μας, αλλά και παντού. Η δύναμη της ανάλυσης του Ντοστογιέφσκυ βρίσκεται στο ότι μας φανερώνει πολύ περισσότερους ιεροεξεταστές, σε κάθε (άλλο) χώρο της ανθρώπινης κοινωνίας. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη από τους ιεροεξεταστές, από «οι φιγούρες που να μπορούν να μας επιβληθούν και να μας πούνε τι πρέπει να κάνουμε». Μάλιστα δε αυτούς που βρίσκονται στο εντελώς άμεσο περιβάλον του.

Η μοναδικότητα όμως του Μύθου είναι ότι μας αποκαλύπτει την αντιμετώπιση από τον Χριστό του ζεύγματος αυτού. Αναλύει με τρομακτική δύναμη το πόσο παράλογη εμφανίζεται στο μυαλό και την λογική μας η ελευθερία που μας επαγγέλεται ο Χριστός.

Είναι ακατανόητο, αλλά και ανήκουστο, όμως όταν ο Θεός συνδιαλέγεται με τον άνθρωπο, αυτή την συμπεριφορά έχει και ανάλογη συμπεριφορά μας προτρέπει να επιδεικνύουμε προς τους συνανθρώπους μας. Σκληρός ο Λόγος, τις δυναται ακούειν! Είμαστε πολλοί αυτοί που «διορθώνουμε» τον Θεό!

Τελικά βέβαια ο Ντοστογιέφσκυ δεν μας δίδει λύση. Ο Κρατούμενος φεύγει χωρίς να πεί τίποτα. Ίσως γιατί η λύση του άλυτου προβλήματος είναι κρυμμένη μέσα στο Φως της Μεταμορφώσεως!

[Angeliki]

...και φυσικά μια που ανέφερα τον Ντοστογιέφσκι ας αναφερθώ και στο εκπληκτικό βιβλίο του ¨Αδελφοί Καραμαζώφ".

Μνημειώδες έργο!!!
...κατά τη γνώμη μου είναι το καλύτερο βιβλίο του Ντοστογιέφσκι.
(Για δεύτερο καλύτερο ψηφίζω το Υπόγειο)

Λίγα λόγια ακόμη για το συγγραφέα...

Το εύρος και η δύναμη της προσωπικότητάς του ξεπερνούν κάθε μέθοδο αξιολόγησης.Δε διαθέτουμε καμιά ανάλογη μετρική μονάδα.Στην πρώτη επαφή, νομίζεις πως βρίσκεσαι μπροστά σ' ένα έργο περιορισμένο, μπροστά σ'ένα συγγραφέα -κι άξαφνα ανακαλύπτεις το άπειρο, έναν κόσμο μυστηριακό, πρωτόγονο και παρθενικό.Σε κυριεύει μια γλυκιά αγωνία, όπως όταν πλησιάζεις πρωταρχικές και αιώνιες δυνάμεις.Και σε λίγο, ο θαυμασμός και η πίστη σε προτρέπουν να μείνεις.Πίσω από κάθε διάφραγμα του έργου του,πίσω απ'τον κάθε του ήρωα, πίσω από κάθε πτυχή των πέπλων του, βασιλεύει η αιώνια νύχτα και το αιώνιο φως-κι αυτό γιατί ο προορισμός του κι η μοίρα του είναι αξεδιάλυτα δεμένα μ' όλα τα μυστήρια του Είναι.Ο κόσμος του κινείται ανάμεσα στο θάνατο και την τρέλα,ανάμεσα στο όνειρο και στην απτή πραγματίκοτητα...

[antony07]

ΣΧΟΛΙΟ:Πολύ καλές μεταφράσεις των έργων του Ντοστογιέφσκι είναι αυτές του Άρη Αλεξάνδρου (γνωστού αριστερού έλληνα συγγραφέα-ποιητή). Κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Γκοβόστη.

Για τον Αλμπέρ Καμύ, γνωρίζουμε την δουλειά του (φιλοσοφική και λογοτεχνική) πάνω στο παράλογο, το οποίο αφορά (σε γενικές γραμμές) την φιλοσοφική αυτοκτονία, και το αδιέξοδο της εργασίας δίχως έρισμα.
Η φιλοσοφική του θεωρία αναπτύσσεται στα δύο δοκιμιακά του συγγράματα: "Ο επαναστατημένος άνθρωπος" και "Ο μύθος του Σισύφου". Η θεωρία αυτή, το επονομαζόμενο παράλογο (absurde), ήταν η αφετηρία για ένα ολόκληρο λογοτεχνικό κίνημα, στο οποίο συμμετείχε κι αυτός. Το κυριότερο λογοτεχνικό του έργο (κατά τη γνώμη μου) είναι "Ο ξένος". Επειδή δεν κατάφερα να βρω κάποια σοβαρή κριτική, παραθέτω ένα απόσπασμα από συνέντευξη του Καμύ που βρήκα και προσπάθησα να μεταφράσω:

« Συνόψισα τον «Ξένο», πριν πολύ καιρό, με μια φράση την οποία βλέπω πολύ παράδοξη: «Μέσα στην κοινωνία μας, κάθε άνθρωπος που δεν θρηνεί στην κηδεία της μητέρας του, κινδυνεύει να καταδικαστεί σε θάνατο.» Ήθελα να πω μόνο ότι ο ήρωας του βιβλίου είναι καταδικασμένος, επειδή δεν παίζει το παιχνίδι. Από αυτή την σκοπιά, είναι ξένος στην κοινωνία που ζει, περιπλανιέται στο περιθώριο, μέσα στα προάστια της προσωπικής, μοναχικής και ηδονικής ζωής. Και γι’ αυτό οι αναγνώστες προσπάθησαν να τον θεωρήσουν ως «άστεγο». Ο Μερσό δεν παίζει το παιχνίδι. Η απάντηση είναι απλή: Αρνείται να πει ψέματα.[….]

Δεν θα ξεγελιόμασταν πολύ, λοιπόν, διαβάζοντας στον «Ξένο» την ιστορία ενός ανθρώπου ο οποίος, χωρίς καμιά ηρωϊκή διάθεση, δέχεται να πεθάνει για την αλήθεια. Ο Μερσό για μένα δεν είναι ένας «άστεγος», αλλά ένας φτωχός και ειλικρινής άνθρωπος, ερωτευμένος με έναν ήλιο που δεν αφήνει σκιές. Έχοντας στερηθεί κάθε ευαισθησία, υπερασπίζεται ένα πάθος, το πάθος του απόλυτου και της αλήθειας.
Θα ήθελα επίσης να πω, παραδόξως πάντα, ότι έχω προσπαθήσει να απεικονίσω τον ήρωά μου ως τον μόνο Χριστό που αξίζουμε. Είναι προφανές, μετά τις εξηγήσεις μου, ότι το είπα χωρίς καμιά πρόθεση βλασφημίας, μόνο με την ελαφρώς ειρωνική αφοσίωση ενός καλλιτέχνη, που έχει το δικαίωμα να ελέγχει τους ήρωες της δημιουργίας του.
A. Camus. 1955. Éd. de la Pléiade

Το πρωτότυπο βρίσκεται εδώ
Μια βιογραφία του συγγραφέα βρίσκεται εδώ: http://el.wikipedia.org/wiki/Αλμπέρ_Καμύ

O Καμύ τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1957. (Το αναφέρω τυπικά μόνο. Όπως έχουμε διαπιστώσει τα τελευταία χρόνια, δεν αποτελεί μέτρο συγγραφικής ικανότητας... )

[Angeliki]

πολύ καλό το λινκ,Αντώνη!
ο Ξένος είναι πράγματι το κυριότερο έργο του Αλμπέρ Καμύ.
...συμπληρώνω λίγα λόγια για μερικά ακόμα σημαντικά έργα του :

Η Πτώση(μυθιστόρημα)

Η αυτοκτονία μιας γυναίκας κάνει το νεαρό και επιτυχημένο δικηγόρο Ζαν-Μπαπτίστ Κλαμάνς να συνειδητοποιήσει πως κανόνας της ως τότε ζωής του στάθηκε η αδιαφορία για τους άλλους. Συγκλονισμένος από την ανακάλυψή του αυτή,βυθίζεται στην κραιπάλη,και καταλήγει αλκοολικός σε κάποιο μπαρ του Άμστερνταμ.Η καθοδική του πορεία όμως αντιπροσωπεύει τη φθορά και τη σήψη ενός ολόκληρου κόσμου που βασίζεται σε ψεύτικες αξίες και σε μια υποκριτική ηθική

Η Πανούκλα(μυθιστόρημα)

Ο πόλεμος-αυτή η "μαύρη πανούκλα"-ξεσπά στην Ευρώπη. Η Γαλλία σπαράζει στις όχθες του Σομ και του Λουάρ,εκατομμύρια οι αιχμάλωτοι στα κρεματόρια.Ο πόλεμος κάνει πιο έντονο το χωρισμό,την απουσία ,την αρρώστια,την ανασφάλεια.Μήπως όμως δεν είμαστε πάντα υπό απειλήν, αποκομμένοι, εξόριστοι,σαρακοφαγωμένοι όπως το φρούτο από το σκουλήκι;Η Πανούκλα, το δεύτερο μετά τον Ξένο μυθιστόρημα του Καμύ, καταγράφει τη συμπεριφορά των ανθρώπων σ'ένα κόσμο που μοιάζει χωρίς σκοπό και μέλλον, σ'εναν κόσμο πνιγηρής επανάληψης και μονοτονίας. Κι αυτό που χαρακτηρίζει τους ανθρώπους δεν είναι οι κινήσεις ή οι ομιλίες τους, δεν είναι η αυτοκρατορία της σάρκας τους, αλλά οι σιωπές,οι κρυφές πληγές τους,οι σκιές που ρίχνουν στις προκλήσεις της ζωής.

Το Καλοκαίρι(δοκίμια)

Για την ανθρωπότητα που ασφυκτιά κάτω από τις δικτατορίες, αιμορραγεί απ'τους πολέμους,ξεψυχά στα μίσα, ο Αλμπέρ Καμύ έχει τη δική του ιδέα:παρά το πεπρωμένο και ενάντια στο παράλογο, ο άνθρωπος είναι το μοναδικό νόημα του κόσμου μας, γιατί είναι το μοναδικό πλάσμα που απαιτεί να έχει νόημα.Όπως σ' όλα του τα έργα, έτσι και στο Καλοκαίρι, ο Α.Κ. συνεχίζει να ψάχνει για το πιο αναγκαίο στη ζωή: το φως, την ευτυχία.

Η Εξορία και Το Βασίλειο(διηγήματα)

Απόσπασμα:"Τούτη η γη ήταν αχανής ,το αίμα και οι εποχές συγχέονταν μέσα της, ο χρόνος γινόταν ρευστός. Η ζωή εδώ ήταν ζυμωμένη με τη γη και για να ενσωματωθείς σ'αυτήν θα πρεπε να πλαγιάσεις και να κοιμηθείς για χρόνια και χρόνια πάνω στο λασπερό και ξηρό χώμα.Εκεί, στην Ευρώπη, ήταν η ντροπή και η οργή.Εδώ, η εξορία ή η μοναξιά, ανάμεσα σ'αυτούς τους νωχελικούς τρελούς που χόρευαν για να πεθάνουν. Μα, μέσα στην υγρή νύχτα,γεμάτη από ευωδιές φυτών,έφτανε ακόμα στ'αυτιά του η αλλόκοτη κραυγή πληγωμένου πουλιού που είχε βγάλει η ωραία κοιμωμένη της καλύβας..."
Έξι διηγήματα με κοινό θέμα την εξορία και το βασίλειο του ανθρώπου.

Ο Μύθος του Σίσυφου-δοκίμιο πάνω στο παράλογο

Ο Α.Καμύ αναλύει το θέμα του παραλόγου, δίνοντας τη θεωρητική του πλευρά και τους αντιπροσωπευτικούς του τύπους:τον Δον Ζουάν, τον ηθοποιό,τον κατακτητή, το δημιουργό.Η μηδαμινότης της μοίρας του ανθρώπου, που ζει θνητός μέσα σε ένα παράλογο, χωρίς έννοια σύμπαν,αναλύεται και περιγράφεται με πυκνό ύφος και μοναδική διαύγεια.

Ο Ευτυχισμένος Θάνατος(μυθιστόρημα)

[..]το μυθιστόρημα προβάλλει το βασικό θέμα:"πώς να πεθάνουμε ευτυχισμένοι;"πώς, δηλαδή,να ζούμε ευτυχισμένοι σε σημείο τέτοιο ώστε ακόμη και αυτός ο ίδιος ο θάνατος να είναι ευτυχισμένος;Το πρώτο μέρος είναι η κακή όψη του νομίσματος αυτής της ευτυχισμένης ζωής και του ευτυχισμένου θανάτου,επειδή δεν υπάρχουν χρήματα,χρόνος κι αισθηματική αυτοκυριαρχία,-το δεύτερο, χάρη στην οικονομική ανεξαρτησία,στην καλή οργάνωση του χρόνου και στην ψυχική ηρεμία είναι η καλή όψη του νομίσματος.[...]

Ο Επαναστατημένος Άνθρωπος(Φιλοσοφία)

Στο προφητικό τούτο για την πολιτική και κοινωνική μας κατάσταση βιβλίο,ο Αλμπέρ Καμύ εξετάζει τα μεγάλα στάδια του επαναστατικού πνεύματος, από τη Γαλλική ως τη Ρώσικη Επανάσταση,από το Σαντ μέχρι τους Σουρρεαλιστές, περνώντας μέσα από τους αναρχικούς,τους μηδενιστές,το Μαρξ και το Νιτσε.